ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :- ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਜ ਸੈਂਟਰਲ ਵਿਸਟਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਰਮਿਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ‘ਕਰਤਵਯ ਭਵਨ-3’ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੇਂਦਰੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।
ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਦਘਾਟਨ ਮਗਰੋਂ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਢਾਂਚੇ, ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ “ਆਧੁਨਿਕ, ਸੁਚੱਜੇ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ-ਕੇਂਦਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ” ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਦਮ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸੈਂਟਰਲ ਵਿਸਟਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਧੀਨ ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਦੀ ਝਲਕ
ਕਰਤਵਯ ਭਵਨ-3, ਸੈਂਟਰਲ ਵਿਸਟਾ ਅਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ‘ਕਾਮਨ ਸੈਂਟਰਲ ਸਕੱਤਰੇਤ’ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੀ ਇਮਾਰਤ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਰਚਨਾ ਅਜਿਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੇ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਤਾਲਮੇਲ, ਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਤੇ ਚੁਸਤ ਬਣੇਗੀ।
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਨੇਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਭਵਨ, ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਭਵਨ, ਉਦਯੋਗ ਭਵਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਭਵਨ ਵਰਗੀਆਂ 1950–70 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਣਮੁਕੰਮਲ ਅਤੇ ਅਕੁਸ਼ਲ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਵੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਢਾਂਚਾਗਤ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਣਗੀਆਂ, ਬਲਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਲਿਆਉਣਗੀਆਂ।
ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ, ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਨਿਆਦ, ਵਧੀਆ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ
ਕਰਤਵਯ ਭਵਨ-3 ਲਗਭਗ 1.5 ਲੱਖ ਵਰਗ ਮੀਟਰ ਖੇਤਰਫਲ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੇਸਮੈਂਟ ਅਤੇ 7 ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ (ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਮੇਤ) ਹਨ। ਇੱਥੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ:
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲਾ
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ
ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲਾ
MSME ਮੰਤਰਾਲਾ
ਅਮਲਾ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿਭਾਗ
ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਵਿਭਾਗ
ਪ੍ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ (PSA) ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ
ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੰਪਲੈਕਸ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਰੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸੁਸੰਚਾਲਿਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲ ਅਗੇ ਵਧਦਾ ਹੋਇਆ ਕਦਮ ਹੈ।
ਊਰਜਾ ਬਚਤ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਸੰਵੈਦਨਸ਼ੀਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨ
ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸਿਸਟਮ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਮਿੱਤ੍ਰ, ਊਰਜਾ-ਸੰਭਾਲੂ ਅਤੇ ਸੁਚੱਜੀ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਲੈਸ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ:
ਰੀ-ਯੂਜ਼ਡ ਵਾਟਰ ਸਿਸਟਮ ਜੋ ਇਲਾਜ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਮੁੜ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
30% ਘੱਟ ਊਰਜਾ ਖਪਤ ਵਾਲੀ ਰਚਨਾ
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਲਾਸ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਜੋ ਠੰਢਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੋਰ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ
LED ਲਾਈਟਿੰਗ, ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਸੈਂਸਰ, ਸਮਾਰਟ ਲਿਫਟ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਮੋਨੀਟਰਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ
ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ 5.34 ਲੱਖ ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨਗੇ
ਸੋਲਰ ਵਾਟਰ ਹੀਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ, ਜੋ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦੀ 25% ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ
EV ਚਾਰਜਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਲੋੜ
ਕਰਤਵਯ ਭਵਨ-3 ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼ਾਸਨਕ ਸੋਚ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਤਰਤੀਬ ਲਿਆਉਣਗੇ, ਬਲਕਿ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨੀਤੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਉਪਕਰਮ ਨਿਊ ਇੰਡੀਆ 2047 ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵੱਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
