ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :- ਅਲਾਸਕਾ ਦੇ ਐਂਕਰੇਜ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਬਹੁਤ ਉਡੀਕੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਲਗਭਗ ਢਾਈ ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਇਸ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਯੂਕਰੇਨ, ਜਿੱਥੇ ਜੰਗ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਗੰਭੀਰ ਰਿਹਾ, ਪਰ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਮਝੌਤਾ ਅਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਿਆ।
ਟਰੰਪ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਤੋਂ ਖਾਸ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਅਲਾਸਕਾ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਮਾਸਕੋ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਆਏ। ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਜੰਗਬੰਦੀ ਅਤੇ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਸਕੋ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਕੋਈ ਠੋਸ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ
ਲੰਬੀ ਚਰਚਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਕਿਸੇ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਨਤੀਜੇ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਬਿੰਦੂਆਂ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਸੁਲਝਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਸਦੀ ਵਿਸਥਾਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਭਾਰਤ ਲਈ ਸੰਭਾਵਿਤ ਰਾਹਤ
ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵੱਲ ਕੋਈ ਪ੍ਰਗਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੁਕ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਲਈ ਰਾਹਤ ਵਾਂਗ ਹੈ।
ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ
ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਨਾਟੋ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਉਠਾਇਆ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਅਗਲੀ ਬੈਠਕ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ।
ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਦੀ ਗੈਰਮੌਜੂਦਗੀ
ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਵਧੀ। ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਬੇਮਾਨੀ ਹੋਵੇਗਾ।
ਯੂਰਪ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ
ਯੂਰਪੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ਰਤੀਆ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਚੈਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸਮੇਤ ਕਈਆਂ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਵਾਸਤਵਿਕ ਨੀਅਤ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਏ। ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਕਿਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਭੂਮੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੌਦਾ ਨਾ ਕਰ ਬੈਠਣ।
ਰਣਨੀਤਕ ਦਬਾਅ
ਟਰੰਪ ਨੇ ਰੂਸ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ SWIFT ਬੈਂਕਿੰਗ ਨੈੱਟਵਰਕ ‘ਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।
ਅਗਲੇ ਕਦਮ
ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੈਠਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਯੂਕਰੇਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਵੀ ਵਪਾਰ, ਆਰਕਟਿਕ ਅਤੇ ਸਪੇਸ ਸਹਿਯੋਗ ਜਿਹੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਭਵਿੱਖੀ ਸਾਂਝ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ।
ਅਲਾਸਕਾ ਦੀ ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਪਰ ਇਸਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਹੁਣ ਅਗਲੀ ਬੈਠਕ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ‘ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
