ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ :- ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦਾਂ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 14 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗਿਣਤੀ 17 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਟੇਟ ਇਲੈਕਸ਼ਨ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਰਾਜ ਕਮਲ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ।
EVM ਨਹੀਂ, ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ, ਕੀ ਹੈ ਕਾਰਨ?
ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੋਣਾਂ EVM ਨਾਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਲਗਭਗ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਰਾਜ ਚੋਣ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ EVM ਮੰਗਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਲਈ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ ਰਾਹੀਂ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
19,181 ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ, 1.36 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਰ
ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਵਿੱਚ 19,181 ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਣਗੇ।
ਰੂਰਲ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 1.36 ਕਰੋੜ ਵੋਟਰ ਦੋ ਵੱਖਰੇ ਪੱਧਰਾਂ—ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀ—ਲਈ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ।
ਹਰ ਬੂਥ ’ਤੇ ਦੋ ਵੱਖਰਾ ਬੈਲਟ ਬਾਕਸ ਹੋਵੇਗਾ—ਇੱਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦ ਲਈ, ਦੂਜਾ ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀ ਲਈ।
ਕਿੰਨੀਆ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਕੌਣ ਚੁਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ?
-
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦਾਂ ਦੇ 357 ਜ਼ੋਨ, ਹਰ ਜ਼ੋਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
-
ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀਆਂ ਦੇ 154 ਸਮਿਤੀਆਂ ਹੇਠ 2,863 ਜ਼ੋਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਜ਼ੋਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ 50% ਰਿਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ
ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਪੱਧਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀਟਾਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਿੰਡ-ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਮਹਿਲਾ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇ।
ਕੌਣ ਲੜ ਸਕਦਾ ਹੈ ਚੋਣ? ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਨੋਮਿਨੇਸ਼ਨ ਨਿਯਮ
ਉਮੀਦਵਾਰ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ—
-
ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 21 ਸਾਲ ਉਮਰ
-
ਜਿਸ ਜ਼ੋਨ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜ ਰਿਹਾ, ਉਸੇ ਦਾ ਰਜਿਸਟਰਡ ਵੋਟਰ
-
ਪ੍ਰੋਪੋਜ਼ਰ ਤੇ ਸੈਕੰਡਰ ਵੀ ਉਸੇ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਹੋਣ ਚਾਹੀਦੇ
-
ਨੋਮਿਨੇਸ਼ਨ ਲਈ ਫਾਰਮ ਨੰਬਰ 4 ਨਾਲ ਆਮਦਨ, ਕਰਜ਼ੇ, ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ
-
SC/BC ਵਰਗ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੈਧ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਲਗਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਫੀਸ:
-
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦ: ₹400
-
ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀ: ₹200
-
SC/BC ਲਈ ਫੀਸ 50% ਘੱਟ
ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਧ ਫੀਸ ਮੰਗੇ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ।
ਚੋਣ ਖਰਚ ਸੀਮਾ
ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਵਤੰਤਰ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜਾਂ 6 ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ’ਤੇ ਚੋਣ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਖਰਚ ਸੀਮਾਵਾਂ ਇਹ ਹਨ –
-
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਰਿਸ਼ਦ: ₹2,55,000
-
ਪੰਚਾਇਤ ਸਮਿਤੀ: ₹1,10,000
ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧ – ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਖਾਸ ਨਿਗਰਾਨੀ
ਚੋਣ ਦੌਰਾਨ 96,000 ਪੋਲਿੰਗ ਸਟਾਫ ਅਤੇ 50,000 ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ’ਤੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਕੁੱਲ 13,000 ਲੋਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ—
-
915 ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ
-
3,528 ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਘੋਸ਼ਿਤ
ਨੋਮਿਨੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚੋਣ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਖਾਸ ਨਾਕੇ, ਵੱਧ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਸਤਿਆਂ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਲਗੇਗੀ।

