ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :- ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ (MPC) ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ‘ਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗਵਰਨਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ 25 ਬੇਸਿਸ ਪੁਆਇੰਟ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੈਪੋ ਰੇਟ 5.50% ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 5.25% ‘ਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ੇ, ਕਾਰ ਲੋਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਟੇਲ ਲੋਨ ਹੋਰ ਸਸਤੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੈਂਕਾਂ ‘ਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਰਾਹਤ ਗਾਹਕਾਂ ਤੱਕ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ, ਕੁੱਲ 1% ਦੀ ਰਾਹਤ
ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ, RBI ਨੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ‘ਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਕُل ਮਿਲਾ ਕੇ 1% ਦੀ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਮੀਟਿੰਗਾਂ (ਸ਼ਾਮਲ 1 ਅਕਤੂਬਰ) ਦੌਰਾਨ ਦਰ 5.50% ‘ਤੇ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਹਾਲਾਤ ਸਧਾਰਨ ਰਹੇ ਤਾਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦਰਾਂ ‘ਚ ਕਟੌਤੀ
ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕਰਾਇ ਨਹੀਂ ਸੀ।
-
ਕਈ ਮਾਹਰ ਮੰਨ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਮਜ਼ਬੂਤ GDP ਵਾਧਾ (8.2%) ਅਤੇ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਸਥਿਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਗੇ।
-
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਉਦਯੋਗ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਹੈ।
ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਬੜੌਦਾ ਦੀ ਹਾਲੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਜਤਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਵ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ, ਪਰ RBI ਨੇ ਵੱਖ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ।
ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ?
ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ RBI ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਉਧਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
-
ਦਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ → ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋਨ ਸਸਤਾ → ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ EMIs ਘੱਟ
-
ਦਰ ਵੱਧਦੀ ਹੈ → ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਉਧਾਰ ਮਹਿੰਗਾ → ਸਾਰੇ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੋਨ ਮਹਿੰਗੇ
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਇਸ ਮਕੈਨਿਜ਼ਮ ਰਾਹੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਤਰਲਤਾ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਜਨਤਾ ਲਈ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ?
-
ਘਰ ਲੋਨ ਦੀ EMI ਘਟ ਸਕਦੀ ਹੈ
-
ਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਲੋਨਾਂ ਦੇ ਬਿਆਜ ‘ਚ ਕਟੌਤੀ
-
ਨਵੇਂ ਲੋਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਫ਼ਾਇਦਾ
-
ਪੁਰਾਣੇ ਲੋਨ (ਫਲੋਟਿੰਗ ਰੇਟ) ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਬੈਂਕ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਰੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨਗੇ, ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸਦਾ ਤੁਰੰਤ ਲਾਭ ਮਿਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ।
