ਤੈਅ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ: ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ

ਸੁਖਦੇਵ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦਾ ਫੈਸਲਾ

ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ 2002 ਦੇ ਚਰਚਿਤ ਨਿਤੀਸ਼ ਕਟਾਰਾ ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਸੁਖਦੇਵ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦਾ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਹਿਲਵਾਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਸਲ ਨਾਮ ਸੁਖਦੇਵ ਯਾਦਵ ਹੈ, ਨੇ ਆਪਣੀ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਾਰਚ 2025 ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸਜ਼ਾ ਸਮੀਖਿਆ ਬੋਰਡ ਨੇ ਉਸਦੇ ਆਚਰਣ ਨੂੰ ਹਵਾਲਾ ਬਣਾਕੇ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਈ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਕੜੀ ਟਿੱਪਣੀ

ਜਸਟਿਸ ਬੀ.ਵੀ. ਨਾਗਰਥਨਾ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਕੇ.ਵੀ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ ਦੀ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਜੇ ਇਹ ਰਵੱਈਆ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਹਰ ਦੋਸ਼ੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਰ ਜਾਵੇਗਾ।” ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਕੈਦੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਜ਼ਾ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਕਿ ਐਸੇ ਸਭ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਸਜ਼ਾ ਸਮੀਖਿਆ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਠੋਕਰ

ਫੈਸਲੇ ਦੌਰਾਨ, ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਜ਼ਾ ਸਮੀਖਿਆ ਬੋਰਡ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰਵੱਈਆ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਹੈ?” ਕੋਰਟ ਨੇ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ 29 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੀ ਸੁਖਦੇਵ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।

ਦੋਨੋਂ ਪੱਖਾਂ ਦੀ ਦਲੀਲ

ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ, ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਈ ਵਧੀਕ ਸਾਲਿਸਟਰ ਜਨਰਲ ਅਰਚਨਾ ਪਾਠਕ ਦਵੇ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ‘ਉਮਰ ਕੈਦ’ ਦਾ ਮਤਲਬ ਆਪਣੀ ਬਾਕੀ ਕੁਦਰਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸੁਖਦੇਵ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਰਿਹਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ‘ਤੇ, ਸੁਖਦੇਵ ਦੇ ਵਕੀਲ ਸਿਧਾਰਥ ਮ੍ਰਿਦੁਲ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸਦੀ ਸਜ਼ਾ 9 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਈ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ।

ਹੋਰ ਕੈਦੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਨਜ਼ੀਰ 

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਖਦੇਵ ਪਹਿਲਵਾਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਬਲਕਿ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਕੈਦੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਨਜ਼ੀਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਜ਼ਾ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।