ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ :- ਕਈ ਵਾਰੀ ਸਵੇਰੇ ਉਠਦੇ ਹੀ ਗਲਾ ਸੁੱਕਾ ਜਾਂ ਖਰਾਸ਼ਦਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਸਿਰਫ ਮੌਸਮ ਜਾਂ ਥਕਾਵਟ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਛੁਪੇ ਹੋਏ ਅੰਦਰੂਨੀ ਗੜਬੜਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਹੀ ਨਮੀ, ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਾ ਢੰਗ, ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਇਸ ਤੱਕਲੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਾ ਢੰਗ
ਜਦੋਂ ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਗਲੇ ਦੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਪਰਤ ਸੂਖਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਰਾਤ ਦੌਰਾਨ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਜਲਣ ਅਤੇ ਬਦਬੂਦਾਰ ਸਾਹ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੀਦ ਦੌਰਾਨ ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗਲੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੀ ਤੇਜ਼ਾਬੀ
ਕਈ ਵਾਰੀ ਸਵੇਰੇ ਗਲਾ ਸੁੱਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੇਟ ਦਾ ਤੇਜ਼ਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਉੱਪਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਧਾ ਗਲੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਭਾਰੀਪਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਆਵਾਜ਼ ਹਲਕੀ ਹੋ ਜਾਣ ਅਤੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਸੂਜਨ ਵਧ ਜਾਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਹਨ।
ਹਵਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ
ਸੁੱਕੀ ਹਵਾ ਜਾਂ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਵੀ ਸਵੇਰੇ ਗਲੇ ਸੁੱਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਲਾਰ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗਲਾ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁੱਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੰਘ ਜਾਂ ਖਰਾਸ਼ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦਿਨ ਭਰ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਅਤੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਿਊਮਿਡਿਫਾਇਰ ਵਰਤਣਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ
ਜੇ ਗਲੇ ਦਾ ਸੁੱਕਾਪਣ ਖਰਾਟਿਆਂ, ਥਕਾਵਟ ਜਾਂ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹ ਰੁਕਣ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹ ਆਧਾ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਮਿਊਕਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਮੌਸਮੀ ਐਲਰਜੀ, ਧੂੜ, ਪਰਾਗਕਣ ਜਾਂ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਦੌਰਾਨ ਮਿਊਕਸ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਵੇਰੇ ਗਲੇ ਦੀ ਖਰਾਸ਼, ਸੁੱਕਾਪਣ ਅਤੇ ਖੰਘ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟ
ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਐਂਟੀਹਿਸਟਾਮਿਨ, ਐਂਟੀਡਿਪ੍ਰੈਸੈਂਟ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਲਾਰ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਘਟਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਰਾਤ ਦੌਰਾਨ ਗਲਾ ਸੁੱਕਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਲੱਛਣ ਵੱਧਣ ’ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਗਲੇ ਦੇ ਸੁੱਕਾਪਣ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਤਰੀਕੇ
ਦਿਨ ਭਰ ਅਤੇ ਸੌਂਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ।
ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਹਿਊਮਿਡਿਫਾਇਰ ਜਾਂ ਨਮੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ।
ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਉਣਾ; ਜੇ ਨੱਕ ਜਾਮ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਟੀਮ ਲੈਣਾ।
ਰਾਤ ਦਾ ਖਾਣਾ ਹਲਕਾ ਰੱਖਣਾ ਤਾਂ ਜੋ ਪੇਟ ਦਾ ਤੇਜ਼ਾਬ ਉੱਪਰ ਨਾ ਚੜ੍ਹੇ।
ਨਵੀਂ ਦਵਾਈ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੱਧਣ ’ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ।
ਜੇ ਗਲਾ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਸੁੱਕਾ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਥਾਇਰਾਇਡ ਜਾਂ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
