ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ :- ਮੋਸਮ ਬਦਲਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਲੀ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੰਘ ਦੇ ਕੇਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਬਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਸਵੇਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਗਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਵੈਲਿੰਗ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦ ਇਲਾਜ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਖੰਘ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਿਊਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਸੁੱਕੀ ਹਵਾ ਖੰਘ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਰਹੀ
ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਹਵਾ ਸੁੱਕਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੁੱਕਾਪੇ ਨਾਲ ਗਲ੍ਹੇ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪਰਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਧੂੜ ਜਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਲੇ ਕਣ ਸਿੱਧੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਖੰਘ, ਜਲਨ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਪਨ ਜਿਵੇਂ ਲੱਛਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਵੱਧ ਤਕਲੀਫ਼ ਦੇਂਦੇ ਹਨ।
ਰੋਗ-ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਤਾਕਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚੇ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਖੰਘ ਹੋ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਤੱਕ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ ਨਾਲ ਨੀਂਦ ਦੀ ਘਾਟ, ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੋਣਾ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਬੁਖਾਰ ਵੀ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਘਰ ਅੰਦਰ ਬੰਦ ਹਵਾ ਵੀ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਖਿੜਕੀਆਂ ਬੰਦ ਰੱਖ ਕੇ ਗਰਮਾਹਟ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧੂੜ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬੀਮਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਣ ਜਮ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਹਵਾ ਬਣਦਲਾਏ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਖੰਘ ਹੋਰ ਲੰਬੀ ਖਿਚਦੀ ਹੈ।
ਲੋਕੀ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਰਾਹਤ ਪਰ ਕਾਰਨ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਗੁੰਮਿਆਰਾ ਪਾਣੀ, ਅਦਰਕ, ਸ਼ਹਿਦ ਜਾਂ ਕੜ੍ਹਾ ਜਿਵੇਂ ਘਰੇਲੂ ਤਰੀਕੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਰਾਹਤ ਤਾ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜੇਕਰ ਕਾਰਨ — ਜਿਵੇਂ ਠੰਢੀ ਹਵਾ, ਧੂੜ ਜਾਂ ਬੰਦ ਮਾਹੌਲ — ਦੂਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੀਮਾਰੀ ਮੁੜ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 10 ਦਿਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਲਣ ਵਾਲੀ ਖੰਘ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ: ਸਾਵਧਾਨੀ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਹਿਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਠੰਢੇ ਹਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਓ, ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਹਵਾ ਲਗਣਾ, ਵਧੇਰੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਅਤੇ ਧੂੜ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਘਟਾਉਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਇਨਸ ਜਾਂ ਦਮਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਮੌਸਮ ਬਦਲਣਾ ਕੁਦਰਤੀ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਖੰਘ ਨੂੰ ਲੰਬਾ ਨਾ ਟਿਕਣ ਦੇਣਾ ਤੇ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਰੱਖਣਾ ਹੀ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
