ਪਾਕਿਸਤਾਨ :- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਸਿਫ ਅਲੀ ਜ਼ਰਦਾਰੀ ਨੇ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਸੈਯਦ ਆਸਿਮ ਮੁਨੀਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ Chief of Defence Forces (CDF) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੀ ਨਿਯੁਕਤੀ-ਸਬੰਧੀ ਫਾਈਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੁਨੀਰ ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਵਾਰ CDF ਅਤੇ Chief of Army Staff (COAS) ਦੋਵੇਂ ਅਹੁਦੇ ਸੰਭਾਲਣਗੇ।
CJCSC ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਅਤੇ CDF ਪਦ ਦੀ ਰਚਨਾ
ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੇ 27ਵੀਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਅਧੀਨ Chief of Joint Chiefs of Staff Committee (CJCSC) ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ Chief of Defence Forces ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਤਿੰਨੋਂ ਸੇਨਾਵਾਂ—ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫੌਜ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਨੇਵੀ—ਦੀ ਇਕੱਠੀ ਕਮਾਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਆਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰੇਗਾ।
ਆਰਮੀ ਚੀਫ ਦੀ ਮਿਆਦ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ, ਹੁਣ 2030 ਤੱਕ ਕਮਾਨ
ਨਵੀਆਂ ਨਿਯਮਾਵਲੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ CDF ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਮੀ ਚੀਫ ਦੀ ਸੇਵਾ-ਅਵਧੀ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਮੰਨੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਆਸਿਮ ਮੁਨੀਰ ਨਵੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ COAS ਬਣੇ ਸਨ। ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹ ਹੁਣ ਨਵੰਬਰ 2030 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿਣਗੇ। ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਹੋਰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਵੀ ਲੰਮਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਏਅਰ ਚੀਫ ਦੀ ਸੇਵਾ-ਅਵਧੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਵਾਧਾ
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਏਅਰ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਜ਼ਹੀਰ ਅਹਿਮਦ ਬਾਬਰ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਵਾਧਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ 19 ਮਾਰਚ 2026 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਿਖਰਲੇ ਅਹੁਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ।
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਐਤਰਾਜ਼ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ
ਨਵੀਂ ਸੋਧ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਫੌਜੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜਤਾਈਆਂ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਮਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਫੌਜੀ ਮੁਖੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਬੇਹੱਦ ਵਧ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਘਟੇਗੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਇਤਰਾਜ਼ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਰੱਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨਾ ਸੰਸਦ ਦਾ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਦਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੋੜ
CDF ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਆਸਿਮ ਮੁਨੀਰ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਕਮਾਨ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਕੇਂਦਰੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤਿੰਨੋਂ ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਮਾਨ ਹੇਠ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤੀਕ ਯੋਜਨਾ, ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
